XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Guda-gogaltsuak jakintza-gogaltsuari etzion ulertuko; eta aldiune batean alkarrekin itzegin balute, biak gogobetetzeka geldituko zirala uste izateko da.

Napoleon'ek mukerki ustiztilari izena zemayenen tartetik etzuan aterako noski.

Antze bekalduetzaz, neurriz gañekoenen artian ere dauden zeingi sakonak agertuaz, lana bai didazke.

Baña egi au eguneroko oarrikasteak agiriki garakus (erakusten digu).

Gai batean zurtasun gelgarriz gogaldu ta egiten duten, eta ostera beste batean ikasge ta baita baldar ta zoraraziak ere agertzen diran gizonai entzuten diegu.

Gutxi izango dira guztirako gaitasun berdiña irixten dutenak; eta agian, iñor ezetz bayeztu diteke; ba oarketak darakusanez alkarri eragotzi ta kaltegiten dioten gerkunak bai-dira.

Antze orotzallea duanak zeaztasun xearen antzea ere izatea ezta erraz; gotargi eder ta gorengoz bizi dan olerkaria, daneurtizti-adiyaltzien oitasun neurtunera nekege jarriko ez da.

II. Egokien zaigun bizpidea adirazten digun sena

Gizonai almenak malla berdingetan banatzen diezten Egillea'k, beren elburua erakusteko sen bikaña ematen die; bearketa baterako zaletasun iraukor-iraukorra ta sendo-sendoa, ortarako gaitasundun jaio giñan santzu naiko baitiña da (...).

Itz eraltzia edozeñentzako lana ez dala bai-dakit; nik eraldutakoak ongi dauden usterik ez daukat, baña gaizkixeago ba-da ere erderaz baño euzkeraz esan naigo det.

Orregatik nik emen jartzen ditudan itzak aldatu bear ez diran uzirik ez det.

Baña euzkel-iztilariak besterik eraldu bitartian auekin jarraituko det.

Ara emen atzalburu onetan neronek eralduta jarri ditudan itzak: Igitz-gogal= genio mecanico, igitza= mecánica'tik.

Aindizti= matemática; itz ori erderazko algebra ikurtzeko ibilli da; aindoatzaz itz-dagite batak eta bestiak baña algebra matematica'ren sail bat, agian nagusiena, da eta orregatik dustet, ura ikurtzeko aindiztiki itza gaizki ez dagola.

Fisico ikurtzeko, indarriztilari jarri det, fisica= indarrizti'ik.

Akastun dirala bai-dakit; oberik dan arteraño bakarrik erabilliko ditudala oartu det ordea.